Huyết áp cao

Huyết áp là gì? Thế nào là huyết áp cao? 

Huyết áp là áp lực của máu dội lên thành huyết quản. Sức ép này lại tùy thuộc dung lượng máu, sức cản của ống dẫn máu và sức bóp của quả tim. 

Huyết áp thay đổi tùy theo tuổi tác, sự hoạt động của cơ thể, khi đói, lúc no, khi cảm xúc hoặc gặp phải tình trạng bệnh hoạn. Khi huyết áp gia tăng hơn mức bình thường thì gọi là cao huyết áp. 

Đâu là nguyên nhân của chứng cao huyết áp? Và ta phải làm gì để phòng tránh chứng bệnh này? 

Cho tới nay nghiên nhân gây ra chứng cao huyết áp cũng chưa được xác định rõ. Nhưng những yếu tố gây bệnh có thể là do: 

- Ảnh hưởng di truyền (trong một số gia đình nhiều người thường mắc bệnh này). 

- Khủng hoảng tâm lý (phụ nữ ở thời kỳ mãn kinh, tình cảm hoặc tinh thần căng thẳng). 

- Những người ăn quá mặn hoặc cơ thể quá béo mập. 

- Thương tích đầu, não hoặc ngộ độc (chì, thủy ngân...). 

- Bệnh tim (suy tim), bệnh thận (viêm thận, bướu nang thượng thận), bệnh về huyết quản (xơ cứng động mạch ở người già). 

Làm thế nào chúng ta có thể biết mình bị huyết áp cao? 

Nếu thấy mình thường hay bị các chứng sau đây thì có thể là các bạn đã bị cao huyết áp: 

- Hay nhức đầu (nhất là phía sau ót), chóng mặt hoặc choáng váng mỗi khi đứng lên ngồi xuống. 

- Hay mệt mỏi, khó thở, tức ngực; thỉnh thoảng lại đau ở vai trái và ngực. 

- Ù tai, hoa mắt, tim đập mạnh, mặt đỏ gay từng cơn và đặc biệt khó thở khi gắng sức nhẹ. 

- Các đầu ngón tay, ngón chân tê dại, chảy máu cam. 

Tất cả các chứng này cũng có thể do nhiều bệnh khác gây ra (tụt huyết áp, thiếu máu). Đặc biệt, trái lại có một số bệnh nhân cao huyết áp mà không nhận thấy bất cứ một triệu chứng gì gây khó chịu trong một thời gian dài, chỉ đến khi tình cờ đo huyết áp mới hay. 

Vì vậy nếu nghi mình bị cao huyết áp, cách tốt nhất nên đi khám bệnh để được đo huyết áp, soi đáy mắt, chụp hình tim, đo điện tâm đồ để kịp thời phát hiện những biến chứng nếu có. Và khi có điều kiện nên đi khám tổng quát 6 tháng 1 lần. 

Ta cần phải làm gì để phòng tránh chứng cao huyết áp? 

- Những người quá béo mập nên tiết chế ăn uống để làm cho gầy ốm bớt. 

- Tránh ăn những thức ăn có chất béo như: mỡ động vật và những thức ăn có nhiều đường hoặc chất bột (bánh mì, bánh ngọt, các loại khoai...). 

- Khi chế biến thức ăn nên cho ít muối (càng ăn lạt càng tốt), và nên hạn chế dùng các gia vị kích thích như: tiêu, ớt, cà phê, trà đậm... 

- Cử uống rượu, hút thuốc. 

- Nên tập thể dục nhẹ để thư giãn (làm giảm các bắp thịt). 

- Khi huyết áp lên quá cao, nên đi khám bệnh ngay để bác sĩ cho thuốc làm giảm huyết áp. 

* Một số biến chứng nguy hiểm của bệnh cao huyết áp mà ta cần quan tâm: 

- Lớn tim, suy tim (tâm thất trái). 

- Đứt mạch máu não gây tử vong (trường hợp nhẹ thì bị liệt toàn thân, hoặc nửa người), thường thấy ở những người già hoặc khi bị té ngã. 

- Urê huyết tăng. 

Chú ý: Có những điều chúng ta cần phải hiểu biết tường tận như: 

1. Hạ huyết áp là một việc tương đối dễ dàng, nhưng phải hạ từ từ, không nên hạ đột ngột rất nguy hiểm. Bệnh nhân cần phải kiên nhẫn dùng thuốc đều đặn, ăn uống kiêng khem; nên thường xuyên kiểm soát huyết áp vì bệnh này rất dễ tái phát. 

2. Không nên tự ý điều trị hoặc ấn định liều thuốc, nhất là không nên nghe theo lời mách bảo của bất cứ người nào cũng đang bị huyết áp. Vì chúng ta nên biết rằng bệnh cao huyết của mỗi người đều có những nguyên nhân khác nhau, mà thuốc thì rất đa dạng; cho nên dù cùng mắc một chứng bệnh nhưng người thì được chỉ định dùng thuốc này, người thì phải dùng thuốc khác; bởi vậy, phải tùy nguyên nhân mà dùng thuốc cho phù hợp. 

3. Triệt để tuân theo lời chỉ dẫn của bác sĩ điều trị, nhất là về thuốc uống để tránh trường hợp huyết áp hạ xuống quá đột ngột có thể gây nguy hiểm, hoặc uống không đủ liều lượng nên không có tác dụng. 

Theo Cẩm nang mẹo vặt